Oprecht berouw

Door Ryan Kingsley

Houd je van het woord ‘bekering? Doet het je denken aan echte verandering, de kracht van God en diepe verfrissing? Zo zou het moeten zijn.

We hebben allemaal wel de verzachtende woorden, ‘gebrokenheid’, ‘zwakte’ en ‘struikelen’  een keer gebruikt. Ik ben er zeker van dat we allemaal ook dol zijn op de woorden ‘genezing’, ‘doorbraak’ en ‘overwinnen’. De Bijbel gebruikt deze en vergelijkbare termen ook, maar gebruikt voornamelijk de woorden ‘zonde’, ‘overtuiging’ en ‘berouw’.

De Heilige Geest is zo goed in het leiden van ons naar de Waarheid. Hij is de Raadgever. Samen met begaafde mensen kan Hij standaard zwakheden en tekortkomingen in ons onthullen; evenals waar deze gebreken vandaan komen en hoe de bijbehorende leugens en angsten te doorbreken.

Het mogelijke gevaar hiervan is dat het kan worden opgevat als gemakkelijk verenigbaar met onze liefde voor counseling en therapie; een liefde die kan zijn geworteld (maar niet altijd) in een diepe fascinatie voor onszelf, onze geschiedenis, onze opsmuk en onze pijn. Als christenen moeten we eerlijk zijn over deze persoonlijke realiteit, maar niet ten koste van wat de Bijbel benadrukt – dat wil zeggen, ons van onszelf afkeren en onze ogen richten op de Leidsman en Voleinder van ons geloof. Hebreeën 12:1-2: “Welnu dan, laten ook wij, nu wij door zo’n menigte van getuigen omringd worden, afleggen alle last en de zonde, die ons zo gemakkelijk verstrikt. En laten wij met volharding de wedloop lopen die voor ons ligt, terwijl wij het oog gericht houden op Jezus, de Leidsman en Voleinder van het geloof. Hij heeft om de vreugde die Hem in het vooruitzicht was gesteld, het kruis verdragen en de schande veracht en zit nu aan de rechterhand van de troon van God.”

Oprecht berouw is verbazingwekkend
Toen Petrus op de Pinksterdag tot de Joden predikte die Jezus hadden gekruisigd, was hij heel vrijmoedig en direct. Maar toch hadden zijn woorden het beoogde effect; Petrus woorden drongen door in hun hart, en ze zeiden tegen hem: “Broeders, wat moeten we doen?”. Handelingen 2:37: “En toen zij dit hoorden, werden zij diep in het hart geraakt en zeiden tegen Petrus en de andere apostelen: Wat moeten wij doen, mannenbroeders?”

Het antwoord van Petrus rechtvaardigt of bagatelliseert op geen enkele manier hun zonde om Christus te vermoorden (en dat is waar onze zonde uiteindelijk ook verantwoordelijk voor is). Hij zegt tegen hen: “Ieder van u moet berouw hebben van uw zonden en u tot God wenden…” en terwijl u dat doet, zal de resulterende belofte worden vervuld: “Dan zult u de gave van de Heilige Geest ontvangen.” (Handelingen 2:38)

Evenzo, staat in Handelingen 3:19: “Kom dus tot inkeer en bekeer u, opdat uw zonden uitgewist worden en er tijden van verkwikking zullen komen van het aangezicht van de Heere.”

Het is deze nederige daad van berouw die de deur opent voor de Geest van God om met grote vernieuwing en verkwikking binnen te komen. Echt berouw is verbazingwekkend.

Dus wat is echt berouw?
Laten we beginnen met wat berouw niet is.

Het is geen spijt
Spijt is eigenlijk wanneer ik me slecht voel vanwege hoe de dingen voor mij zijn verlopen, en ik heb nu de vreselijke gevolgen te dragen. Overspel leidde bijvoorbeeld tot zoveel pijn en zelfs tot ongeplande zwangerschap. Ik wilde dat het nooit was gebeurd, want de gevolgen zijn lastig en moeilijk voor mij. Of de creatieve boekhouding (belastingontduiking) betekent dat ik nu met deze aanklachten wordt geconfronteerd, en misschien verlies ik alles. Dit is geen berouw.

Het is geen wroeging
Wroeging is in feite wanneer ik me slecht voel vanwege het effect dat mijn acties op mezelf en anderen hebben gehad. Ik heb bijvoorbeeld wroeging over mijn overspel omdat het mijn partner en kinderen heeft gekwetst en gezinnen verwoest. Of ik voel wroeging omdat de drugs ertoe hebben geleid dat ik van mijn ouders heb gestolen. Dit heeft hun vertrouwen in mij geschaad en zij zijn erdoor gebroken. Hoewel dit alles goed is, is het nog steeds geen echt berouw.

David zei het volgende na massaal moreel falen, moord, overspel en vervolgens liegen om het allemaal te verdoezelen. Psalm 51:5-6a:

“Want ík ken mijn overtredingen, mijn zonde staat mij voortdurend voor ogen. Tegen U, U alleen, heb ik gezondigd, ik heb gedaan wat kwaad is in Uw ogen.”

Toen de overtuiging van God kwam, nam zijn berouw de volledige verantwoordelijkheid op zich, en hij richtte zijn berouw op Degene tegen wie hij uiteindelijk had gezondigd.

David had gezondigd tegen Bathseba, Uria en heel Israël, maar zijn hart verscheurde omdat zijn zonde tegen God zelf was. Dit was zijn meest gruwelijke gedachte – ik heb gezondigd tegen de Schepper die mij ontworpen heeft voor Zijn glorie, tegen de Rechter aan wie ik uiteindelijk verantwoording verschuldigd ben, tegen mijn God die van mij houdt. Ik heb niet alleen Zijn wetten overtreden, maar ik heb ook Zijn hart gebroken.

Dit is de kern van oprecht berouw. Natuurlijk hebben we berouw richting mensen waartegen we gezondigd hebben, maar we moeten begrijpen dat de zonde waaraan wij zo gewend zijn geraakt in ons leven – de zonde van angst, de zonde van woede, de zonde van lust – deze zonde is tegen God. Zonde is in de eerste plaats een rebellie tegen Hem en Zijn wegen.

Hoe diep moet het berouw zijn?
“Jonny, zeg sorry tegen je zus.”

“Goed – sorry, zus. Ik heb het gezegd.”

“Geen sorry zeggen als je het niet meent!”

“Het spijt me zo, zus. Ik meen het deze keer echt.”

Ik geef het op. Elke ouder heeft deze strijd. Echt berouw gaat diep – het moet in gedachte, woord en daad zijn.

In gedachten
Wanneer mensen God echt ontmoeten, vallen ze gewoonlijk op hun gezicht, bevend van angst, vol ontzag door het besef van Zijn volmaaktheid en macht en hun eigen onvolmaaktheid en zonde. Dit is van wezenlijk belang – om een verstand te hebben die Zijn majesteit op de juiste manier begrijpt en onze eigen puinhoop terecht onderscheidt. Als deze openbaring je op een gegeven moment kapot heeft gemaakt en dit blijft doen, dan is het platform voor echt berouw gemaakt.

In woorden
De Bijbel zegt: “belijd je zonden”. 1 Johannes 1:9: “Als wij onze zonden belijden: Hij is getrouw en rechtvaardig om ons de zonden te vergeven en ons te reinigen van alle ongerechtigheid”.
Biechten is geen katholiek fenomeen. Er zit kracht in onze belijdenis aan God en vaak ook in onze belijdenis richting de mens. Daar is genezing. Persoonlijk heb ik dit in mijn huwelijk en bij veel andere huwelijken in counseling gezien. Als wij onze verontschuldigingen hardop uitspreken en onze zonden erkennen, zakt het berouw van ons hoofd naar ons hart en stroomt er licht over de situatie, zelfs als de tranen stromen.

In daden
Toen Jezus in het huis van Zacheüs was, kwam de corrupte belastinginner tot veroordeling. Zijn reactie is prachtig. Hij smeekt niet om genade; genade wordt al door de Messias in zijn huis gegeven. Nee, hij zegt op dat moment: “Zie de helft van mijn goederen, Heere, geef ik aan de armen, en als ik iemand iets heb afgeperst, geef ik het vierdubbel terug” (Lukas 19:8). En met deze belofte van teruggave zegt Jezus: “…Heden is dit huis zaligheid ten deel gevallen” (Lukas 19:9a).

Oprecht berouw moet vrucht voortbrengen en er moeten zo mogelijk dingen worden hersteld. Ware verandering zal plaatsvinden wanneer berouw echt is. Berouw krijgen kan geleidelijk gaan, het kan een gevoel geven van voorwaarts wankelen, maar we kunnen uiteindelijk niet hetzelfde blijven als de kracht van de Heilige Geest door bekering in ons woont.

Zullen we een samenwerkingsverband zijn van kerken die de zonde nooit bagatelliseert of overtuiging van zonde uit de weg gaat. Zullen we het wapen van nederigheid gebruiken dat we hebben gekregen om onze zonde te doden en de deur naar de kracht van de Geest te openen. Zullen wij voor God altijd eerlijk ons berouw tonen, in gedachten, in woorden en in daden.

Posted in